ویژگی های شیوه استاد مصطفی اسماعیل

 1-استاد مصطفی اسماعیل در عصر  طلایی  مصر و هم عصر با اساتیدی مثل ابوالعینین شعیشع، عبدالباسط محمد عبدالصمد ، محمد صدیق منشاوی، کامل یوسف بهتیمی، محمود علی البناء و ... به فن تلاوت می پرداخت. 

2-به نظر کارشناسان مصری پس از درگذشت استاد محمد رفعت، به خاطر توانایی و نبوغش در تلاوت از اواسط دهه 1950میلادی تبدیل به قاری اول مصر شد و در دهه های 1960 و 1970 میلادی تا زمان وفات در سال 1978 ادامه یافت. به همین منظور القاب زیادی مانند : قارء المصر الاول ، اکبر القرا، ملک القرا، کبیر المقرئین شیخ القراء و ... توسط مستمعین به او داده شد. همچنین شخصیت های مهم مصر مانند مسئولین مصری ، موسیقی دانهای بزرگ، و ...  هنر و توانایی های او را مورد ستایش قرار دادند . او در بیشتر اجراهای محفلی اش توسط جمعیت مورد تشویق شدید قرار می گرفت.

2- زندگی نامه قراء بزرگ مصری پر است از گفتگو هایی که با آنها در مورد علاقه به تلاوت قراء گذشته یا حاضر پرسش هایی انجام می گرفته است. بیشتر قاریان نسل طلایی به بعد، در پاسخ به این سوال  ، بدون استثناء نام شیخ مصطفی اسماعیل را ذکر میکنند.

3-اکثر قاریان پس از شیخ مصطفی  در مراحل مختلف از او تقلید کرده اند :

 شیخ محمد عبدالعزیز حصان - شیخ راغب مصطفی غلوش -شیخ حمدی محمود زامل -شیخ عبدالمنعم طوخی - شیخ سعید عبدالصمد زناتی -شیخ شعبان عبدالعزیز صیاد -شیخ عنتر سعید مسلم -شیخ عبدالوهاب طنطاوی -شیخ عوضین مغربی -شیخ محمد احمد شبیب -شیخ محمد بدر حسین و ....

حتی برخی دیگر هم از تلاوت او تاثیر پذیرفته اند هر چه اندک باشد. مانند : شیخ طه الفشنی ، استاد کامل یوسف، استاد محمد عمران، استاد شحات انور، و ...

4-توجه به معانی و مفاهیم بلند آیات بوسیله ایجاد رنگ های مختلف در صدا و با بکارگیری نغمات مناسب در تلاوت شیخ مصطفی کم نظیر است  .

تلاوت های ماندگار

 

5-با اینکه روش تلاوت مصطفی اسماعیل، اجرای منظم مقامات با چینش دقیق ردیف های مختلف آنهاست (اصطلاحا کلاسیک خوانی و رعایت ترتیبی مقامات ) ولی او در تلاوت های گوناگونش دچار تکرار بیهوده و تکرار ردیف هایی که دقیقا مشابه تلاوت های دیگرش باشد، نمی شود. مبنای او در تلاوت تاثیرگذاری بیشتر همراه با رعایت قواعد است و  اجرایش خشک و تجویدی نیست.
6-مصطفی اسماعیل تا سن 73 سالگی  ( پایان عمر ) به تلاوت اشتغال داشت. بسیاری از قراء بزرگ تا قبل از 60 سالگی در گذشتند یا قادر به تلاوت نبودند. برخی افراد ، ناآگاهانه اجراهای استاد در سنین بالا را با تلاوت های جوانی اساتید دیگر مقایسه و نتیجه گیری می کنند در صورتی که اولین و قدیمی ترین تلاوت برجا مانده از استاد مصطفی اسماعیل در سن 40 سالگی و از سوره حج 1-29 در مسجد امام حسین (ع) انجام گرفته است.

7-صدای مصطفی اسماعیل در قرار صدا دارای نقص ذاتی بود ولی در قسمت های توسط و اوج دارای انعطاف ، لطافت و زیبایی بسیار و جزو بهترین اصوات مشایخ قرا بوده است .

8-بهترین تلاوت های  مرحوم مصطفی اسماعیل اغلب مربوط به دهه 1950 و ابتدای دهه 1960 میلادی ولی بیشترین تلاوت های بر جا مانده از او مربوط به اواخر دهه 1960 و دهه 1970 میلادی است که استاد در دوران کهولت بسر می برده است .
9- اجراهای او به خصوص در دهه 1940 و 1950 میلادی به لحاظ تعدد نغمات بسیار متنوع بود همچنین او یک نغمه یا مقام فرعی را می توانست با شکل های متفاوت ارائه کند. تلاوت او مورد توجه موسیقی دان معروف مصری بوده است. درویش الحریری موسیقی دان معروف آن دوره، معروف به استاذ الاساتیذ از او می پرسد چه کسی این همه مقام را به تو آموزش داده است؟ به همین علت در طول زمان به او لقب القارء الموسیقار را داده اند. البته او در ابتدا با موسیقی آشنا نبود و به طور فطری و با ذوق هنری بالایش به تلاوت می پرداخت.

 

مجموعه تحلیل حرفه ای منتشر گردید
(کلیک نمایید)